Wielkoobszarowe formy ochrony przyrody
(Zestawił: D. Wieczorek)
Rezerwaty przyrody
Obejmują obszary zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym, ekosystemy, ostoje i siedliska przyrodnicze, a także siedliska roślin, siedliska zwierząt i siedliska grzybów oraz twory i składniki przyrody nieożywionej, wyróżniające się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, kulturowymi lub walorami krajobrazowymi. Przedmiotem ochrony może być całość przyrody na terenie rezerwatu lub szczególne jej składniki - fauna, flora lub obiekty przyrody nieożywionej.
Parki Krajobrazowe
Obejmują obszar chroniony ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne i kulturowe oraz walory krajobrazowe w celu zachowania, popularyzacji tych wartości w warunkach zrównoważonego rozwoju.
Cele ochrony:
- w województwie świętokrzyskim; 1) zachowanie cennych biocenoz z chronionymi i rzadkimi gatunkami fauny i flory; 2) racjonalne wykorzystanie zasobów złóż kopalin; 3) zachowanie naturalnych fragmentów ekosystemów wodnych i wodno-błotnych; 4) zachowanie siedlisk zagrożonych wyginięciem, rzadkich i chronionych gatunków roślin, zwierząt i grzybów, w tym w szczególności muraw kserotermicznych oraz bagien i torfowisk; 5) zachowanie układów i obiektów zabytkowych; 6) preferowanie zabudowy nawiązującej do regionalnej tradycji i krajobrazu; 7) zachowanie istniejących punktów i ciągów widokowych;
- w województwie łódzkim; 1) cele ekologiczne: ochrona charakterystycznych i unikatowych cech naturalnych środowiska przyrodniczego i krajobrazu; utrzymanie równowagi ekologicznej w funkcjonowaniu przyrody Parku oraz jego otoczenia; utrzymanie zdolności ekosystemów do odtwarzania zasobów przyrody; ochrona ekosystemów przed szkodliwym oddziaływaniem zewnętrznym i wewnętrznym; 2) cele kulturowe i krajobrazowe: ochrona obiektów i terenów stanowiących o dziedzictwie kulturowym obszaru Parku; ochrona i wyeksponowanie krajobrazu kulturowo-historycznego; kształtowanie harmonijnego krajobrazu współczesnego; 3) cele gospodarcze: rozwój gospodarczy wszystkich działalności dopuszczonych na obszar Parku; realizacja potrzeb społeczności zamieszkującej Park; ochrona walorów i kształtowanie warunków dla rozwoju turystyki i wypoczynku.
Obszary Chronionego Krajobrazu
Obejmują tereny chronione ze względu na wyróżniający się krajobraz, o zróżnicowanych ekosystemach, wartościowe ze względu na możliwość zaspokajania potrzeb związanych z turystyką i wypoczynkiem lub pełnioną funkcją korytarzy ekologicznych.
Opis wartości przyrodniczej i krajobrazowej. W-JOChK położony jest w granicach Niecki Włoszczowskiej i Płaskowyżu Jędrzejowskiego, które znajdują się na obszarze Niecki Nidziańskiej z podłożem górnokredowym. Margle i opoki górnokredowe często występują na powierzchni terenu w formie szerokich, zaokrąglonych garbów o układzie przeważnie równoleżnikowym. W zachodniej części na wychodniach utworów górnokredowych występują czwartorzędowe gliny i piaski, na których rozwięły się urodzajne rędziny, zajęte przeważnie pod uprawy rolne. W-JOChK ma ważne znaczenie wodoochronne, gdyż położony jest na dziale wodnym pomiędzy Pilicą i Nidą, jak również w granicach GZWP nr 408 i 409 (Niecka Miechowska NW, Niecka Miechowska SE), zbiorników o charakterze szczelinowym. Szata roślinna W-JOChK jest zróżnicowana. W NW części - Włoszczowa, Kurzelów - na terenach zabagnionych, w bezdopływowych obniżeniach między wydmami, wykształcił się kompleks torfowisk wysokich i przejściowych. Na ich obrzeżach rozwinęły się bory bagienne i olsy. Na wydmach i na ich szczytach, w zależności od stosunków wodnych rosną wilgotne, świeże i chrobotkowe bory sosnowe z udziałem rzadkich i chronionych gatunków roślin, m.in.: pomocnika baldaszkowatego, kokoryczki wodnej, zawilca wielokwiatowego, sasanki łąkowej i widłaka goździstego. Osobliwością florystyczną jest tutaj stanowisko bardzo rzadkiej i chronionej paproci-długosza królewskiego, w okolicach Kurzelowa. W-JOChK ma bardzo dawną metrykę osadniczą, [...] oraz średniowieczne osady w Jędrzejowie i Kurzelowie. Liczne są również fundacje kościołów - świadczące o dawnych tradycjach kultu katolickiego - w Kurzelowie, [...], Kozłowie, [...], Czarncy [...], a przede wszystkim zabytkowy zespół opactwa cysterskiego w Jędrzejowie (XVII w.). Interesujące są także zabytkowe kościoły drewniane zachowane w [...] i Bebelnie. Zachowały się także dość liczne rezydencje, dwory i założenia dworsko-pałacowe w Ludyni, [...], Czarncy (siedziba rodu Czarnieckich) [...]. Bardzo liczne miejsca pamięci narodowej przypominają pomniki ofiar II wojny światowej, bitew partyzanckich i mogiły żołnierskie m.in. w Kurzelowie, Chotowie, Czarncy, Koniecznie [...].
POChK położony na terenie otuliny Przedborskiego Parku Krajobrazowego [...]. Tereny te obejmuje się ochroną ze względu na bogactwo ekosystemów i zróżnicowaną rzeźbę i krajobraz oraz funkcję korytarzy ekologicznych.
Obszary NATURA 2000
Obszary Natura 2000 to najmłodsza z form ochrony przyrody, wprowadzona w 2004 r. w Polsce jako jeden z obowiązków związanych z przystąpieniem naszego kraju do Unii Europejskiej. Obszary Natura 2000 powstają we wszystkich państwach członkowskich tworząc Europejską Sieć Ekologiczną obszarów ochrony Natura 2000. Głównym celem funkcjonowania Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000 jest zachowanie określonych typów siedlisk przyrodniczych oraz gatunków, które uważa się za cenne i zagrożone w skali całej Europy. Drugim jej celem jest ochrona różnorodności biologicznej. Podstawą funkcjonowania programu są dwie unijne dyrektywy tzw.: Dyrektywa ptasia i Dyrektywa siedliskowa. [więcej]
(PLH260004) Dyrektywa siedliskowa
Obszar obejmuje fragment Przedborskiego Parku Krajobrazowego. Zachodnią część obszaru stanowi zbocze Pasma Przedborsko-Małogoskiego zbudowanego z górnojurajskich wapieni i dolnokredowych piaskowców. Sieć rzeczna jest stosunkowo bogata, stanowią ją liczne dopływy Czarnej Włoszczowskiej. Znaczną część obszaru zajmuje rozległy kompleks wilgotnych i podmokłych łąk oraz największy w tej części Polski płat lasów jesionowo-olszowych (obręb Oleszno). Zachowały się tu duże fragmentami naturalnych drzewostanów. Dominują bory sosnowe, lecz pozostały też naturalne płaty grądów, buczyn i dąbrów. Na zboczach wzgórz rozwijają się murawy kserotermiczne, a w dolinach torfowiska. Najbardziej rozległym i najcenniejszym z nich jest Piskorzeniec. Również na torfowisku Jedle stwierdzono dobrze zachowane fragmenty torfowiska wysokiego i przejściowego [...]. Na jego trudno dostępnych fragmentach występują liczne oczka wodne z płem mszarnym. [standardowy formularz danych]
Obszar obejmuje dolinę rzeki Białej Nidy z jej dopływami - lewym Lipnicą i prawym Kwilanką. Sama dolina Białej Nidy tworzy granicę między Niecką Włoszczowską [...] na północy, a znajdującym się na południu Płaskowyżem Jędrzejowskim [...]. Rzeka Lipnica natomiast na północnym wschodzie oddziela częściowo Pasmo Przedborsko-Małogoskie zbudowane głownie z wapieni górnojurajskich i piaskowców dolnokredowych od Płaskowyżu Jędrzejowskiego. Prawy dopływ Białej Nidy płynie przez Płaskowyż Jędrzejowski. Wzdłuż doliny w biegu rzeki i jej dopływów zlokalizowane są liczne stawy hodowlane. [standardowy formularz danych]
(PLH260018) Dyrektywa siedliskowa
Obszar położony jest w Krainie świętokrzyskiej, w okręgu Włoszczowsko-Jędrzejowskim. Występują tutaj duże, w większości naturalne kompleksy leśne: grądy, lasy mieszane świeże i wilgotne oraz w dolinach rzecznych - lasy łęgowe i olsy. Meandrująca Pilica, której towarzyszą liczne starorzecza, tworzy malowniczą dolinę. Wzdłuż koryta ciągną się gęste zarośla wierzbowe oraz lasy nadrzeczne, o silnie zróżnicowanych drzewostanach, którym towarzyszą podmokłe łąki, charakteryzujące się dużą różnorodnością biologiczną: bogactwem fauny i flory, zwłaszcza gatunków związanych z siedliskami wilgotnymi. Powierzchnia licznych bagien i torfowisk systematycznie się kurczy w wyniku naturalnych zmian sukcesyjnych oraz zabiegów melioracyjnych. [standardowy formularz danych]
Uwaga: dane (miejscami nieco zmienione) pochodzą z podstron: GDOŚ i RDOŚ Kielce.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz